Cần có sự tham gia của cộng đồng vào thiết kế các sản phẩm sinh thái và quản lý bãi giữa sông Hồng

Tác động tích cực lên sự phát triển của trẻ em

Ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy gần gũi thiên nhiên mang lại lợi ích to lớn cho trẻ em ở các TP, và là yếu tố thiết yếu cho sự phát triển của trẻ. Trẻ em ngày nay ít kết nối với thiên nhiên hơn bất kỳ thế hệ nào khác trong lịch sử, với thế giới đô thị và kỹ thuật số ngày càng bành trướng kéo trẻ em ra khỏi cơ hội vui chơi ngoài trời và cơ hội tương tác với thế giới tự nhiên. Trong khi “trẻ em trong nhà” ngày nay được kết nối toàn cầu thông qua công nghệ, chúng lại thiếu những kết nối quan trọng với môi trường xung quanh thiên nhiên ngoài trời. Một số hậu quả của “sự thiếu hụt thiên nhiên” này bao gồm tỷ lệ béo phì ở trẻ em ngày càng tăng, rối loạn chú ý và trầm cảm (Richard Louv, 2005). Một nghiên cứu do Tổ chức Bảo tồn Thiên nhiên, cùng với các nhà nghiên cứu từ Đại học Stanford và Đại học California, Santa Cruz, đã phân tích tác động của không gian xanh trong trường học lên học sinh. Nghiên cứu cho thấy tác động tích cực của thiên nhiên lên học sinh rất lớn, thậm chí còn lớn hơn tác động tiêu cực của nghèo đói lên họ (Heather Tallis et al.,) do thiên nhiên mang lại lợi ích trong việc kiểm soát cảm xúc và phát triển nhận thức tổng thể ở trẻ em.

Tăng ý thức bảo vệ môi trường của người dân

Ngày càng có nhiều tài liệu cho thấy sự tương tác với thiên nhiên trong thời thơ ấu thúc đẩy mạnh mẽ mối quan tâm đến môi trường và nỗ lực bảo vệ nó ở tuổi trưởng thành. Một cuộc khảo sát người lớn ở Hoa Kỳ cho thấy sự tương tác thời thơ ấu với thiên nhiên có liên quan đến các hành vi của người lớn như tái chế rác và bỏ phiếu cho các ứng cử viên ủng hộ môi trường. Giữa những lý do thực dụng và đạo đức để bảo vệ môi trường, dữ liệu khảo sát luôn chỉ ra các lý do cá nhân như tiếp xúc với thiên nhiên khi bé luôn mạnh mẽ hơn. Những trải nghiệm thời thơ ấu là lý do tại sao các nhà lãnh đạo và nhà hoạt động môi trường đã chọn cống hiến hết mình cho việc bảo vệ thiên nhiên (Louise Chawla, 2007).

Tạo một xã hội hài hòa, gắn kết

Các không gian thiên nhiên, không gian chung trong khu dân cư đóng một vai trò quan trọng trong việc phát triển các mối quan hệ xã hội giữa những người hàng xóm, tạo điều kiện và thúc đẩy các cá nhân kết nối với các thành viên cộng đồng của họ trong một thế giới ngày càng toàn cầu hóa và cá nhân hóa. Thanh niên trong các cộng đồng gắn kết ít có khả năng tham gia vào các hành vi như hút thuốc, uống rượu, tham gia băng đảng hoặc sử dụng ma túy, vì các cộng đồng gắn bó tạo ra điều kiện cho hành vi mẫu mực được thực hiện. Những cộng đồng này cũng cung cấp môi trường tốt hơn cho người cao tuổi – Khi người cao tuổi có mối quan hệ xã hội chặt chẽ, họ có tỷ lệ tử vong thấp hơn, tỷ lệ tự tử giảm, nỗi sợ tội phạm giảm và sức khỏe thể chất tốt hơn (Catherine Cubbin et al., 2008).

Quan hệ của con người với thiên nhiên đi từ gắn bó đến đứt gãy và chữa lành

Rõ ràng kết nối giữa con người với thiên nhiên mang lại nhiều lợi ích cho họ nhưng tại sao con người ngày càng sống xa thiên nhiên là một câu hỏi lớn. Có thể thấy, quá trình con người tha hóa khỏi thiên nhiên gắn liền với quá trình công nghiệp hóa và đô thị hóa. Cuộc sống kinh tế, văn hóa và xã hội của cư dân đô thị thường bị ảnh hưởng bởi môi trường nhân tạo hơn là thiên nhiên. Trái ngược với các cộng đồng nông thôn hoặc vùng núi phụ thuộc vào môi trường tự nhiên để có thực phẩm, việc làm, nguyên liệu thô, nơi ở; người dân thành thị có nhiều lựa chọn khác, thay thế cho các dịch vụ thiên nhiên mang lại. Hơn nữa, với sức ép phát triển dân số và đô thị, có sự đánh đổi các dịch vụ thiên nhiên với các tiện ích khác nhằm tối đa hóa phúc lợi phi thiên nhiên của cư dân đô thị. Do đó, sự mất kết nối giữa con người và thiên nhiên ở đô thị ngày càng nghiêm trọng.

Hậu quả trực tiếp của sự mất kết nối như vậy là quá trình giảm dần sự trân trọng của con người đối với thiên nhiên. Hiện tượng này được Pyle (1978) mô tả là hội chứng “Sự tuyệt chủng của trải nghiệm” – Trải nghiệm với thiên nhiên bị tuyệt chủng do con người bị tách biệt khỏi thiên nhiên, sự suy giảm của hệ động thực vật địa phương trong cuộc sống của họ, và sự xuất hiện của quá nhiều bề mặt nhân tạo trong đô thị.

Tuy nhiên, là một loài có lịch sử tồn tại trong săn bắn, hái lượm và/hoặc trồng trọt làm thực phẩm thì con người khó có thể tách mình ra khỏi thiên nhiên về mặt tâm lý (Miller RW, 1997). Một trong lý thuyết phổ biến là con người có một mong muốn bẩm sinh là thiết lập lại mối liên kết mong manh với thiên nhiên. Có nhiều bằng chứng cho thấy mặc dù con người đang sống ở TP nhưng nếu có cơ hội hầu hết mọi người đều thích sống gần gũi với thiên nhiên hơn (cạnh sông, hồ nước, công viên cây xanh). Hơn nữa, với kiến thức và thông tin ngày càng tăng về khoa học tự nhiên và các vấn đề môi trường, con người ngày càng nhận thức rõ hơn về sự phụ thuộc của họ vào tự nhiên. Điều này dẫn tới sự thay đổi về giá trị và nhận thức của con người về vai trò của thiên nhiên, dẫn đến mong muốn bổ sung các yếu tố thiên nhiên vào lối sống đô thị của họ (Miller RW, 1997).